Janów Podlaski
Janów Podlaski znany jest głównie ze stadniny koni arabskich. Organizowane co roku aukcje ściągają wielu miłośników tych zwierząt. Niektórzy goście zatrzymują się w niecodziennym gospodarstwie agroturystycznym Zaborek. Gospodarze Zaborka zgromadzili niczym w skansenie zbiór zabytkowych budynków. Główne miejsce zajmuje XIX wieczna drewniana plebania (1890). Przy ogromnym stole co rano spotykają się przy śniadaniu wszyscy goście a gospodarz zajmuje towarzystwo rozmową. Jeden z pokojów w Zaborku nazwany jest muzycznym.
Pokój został tak nazwany ze względu na specjalnych gości, którzy zamieszkują w nim w czasie letniej aukcji. W pokoju muzycznym goszczą państwo Wrightowie. Wright to nikt inny jak członek legendarnego zespołu Rolling Stones.
Janów Podlaski to nie tylko stadnina arabów i letnia aukcja. Na skraju miasta, na sztucznie usypanym wzniesieniu znajdują się pozostałości zespołu pałacowego.
W końcu XV wieku został w Janowie wzniesiony zamek będący rezydencją biskupów Łuckich.
Budowla zniszczona przez Szwedów została odbudowana w nowym (obecnym) miejscu. Wzniesienie zostało otoczone fosą zasilaną przepływającą nieopodal rzeką Krzywulą.
Do czasów współczesnych przetrwały dwa równoległe skrzydła otaczające wewnętrzny dziedziniec z królującą na nim figurą Immaculaty wstawioną w 1927 roku. Budynki o dwóch kondygnacjach są podpiwniczone.
W czasie wojny budynek użytkowany jako niemiecki magazyn nie przetrwał w dobrym stanie. Po wojnie budynki zostały przekazane stadninie. Skrzydło zachodnie było wykorzystywane częściowo jako mieszkanie sióstr Zgromadzenia Córek Najświętszego Serca Marii. Siostry zamieszkały w pałacu w 1919 roku. W budynkach znalazła w tamtych czasach siedzibę także strażnica WOP. W roku 1975 rozpoczęto remont, który nie został zakończony.
W 2005 roku obiekt został zwrócony Kościołowi. Kościół sprzedał teren wraz z zabudowaniami a nowym właścicielem została firma deweloperska z Warszawy Arche.
Projekt rewaloryzacji obiektu powstał w pracowni architektonicznej Szarorzyk – Rycerski. Zamierzenia są ambitne i ciekawe. Pomiędzy wzniesieniem pałacowym a szosą w miejscu gdzie znajdowały się budynki gospodarcze wybudowane zostaną cztery budynki mieszkalne. Obok nich znajdzie miejsce budynek mieszczący SPA. Dziedziniec zostanie zamknięty od północy budynkiem głównym. Natomiast pod dziedzińcem znajdzie miejsce sala konferencyjna. W obu skrzydłach zlokalizowany zostanie hotel wraz ze wszystkimi towarzyszącymi mu funkcjami. Prace projektowe poprzedziły badania geotechniczne. Zgodnie z zatwierdzonym projektem robót geologicznych na terenie projektowanej inwestycji, wykonano wiercenia i sondowania statyczne CPT. Sondowania prowadzono z wykorzystaniem stożka Begemana ale też przy użyciu stożka piezoelektrycznego. Wiercenia wykonano do głębokości 21.0 m p.p.t a sondowania CPT do głębokości 16m p.p.t .
Przeprowadzone badania potwierdziły przekazy historyczne. Wzgórze zostało sztucznie usypane. Zbudowane jest ono głównie z glin piaszczystych. Wiercenia i sondowania wykazały, że grunty nasypowe sięgają do głębokości 5.70 m p.p.t. Gliny w nasypach są plastyczne. Plastyczne są także grunty spoiste zalegające pod nasypami. W takim podłożu posadowione zostały fundamenty istniejących skrzydeł pałacu. Grunty nasypowe zbudowane są głównie z glin i piasków gliniastych przemieszanych z piaskami różnej granulacji, gruzem humusem i innymi materiałami. Sondowania statyczne pozwoliły określić stopień plastyczności gruntów nasypowych. Oscyluje on pomiędzy IL=0.25 i IL=0.50. Przeważają grunty w stanie plastycznym. Piaski w nasypach są luźne. Pod gruntami nasypowymi zalegają plastyczne gliny o stopniach plastyczności IL=0.30 i IL=0.40. W części otworów wykonanych na wzgórzu zamkowym, plastyczne gliny sięgają do głębokości 16.0 metrów. Moduły ściśliwości glin zmieniają się od 12 do 30 MPa. Na terenie projektowanej budowy budynków mieszkalnych znajdują się piaski średnie ale także namuły i torfy.
Woda gruntowa na wzgórzu występuje w postaci sączeń na głębokościach 7.00 – 8.00 m p.p.t. U podnóża w piaskach woda zalega na głębokości około 2.0 m p.p.t.
Grunty nasypowe i organiczne zlokalizowano także na terenie projektowanej budowy budynków mieszkalnych. W projekcie zaplanowano wymianę gruntu.
W lipcu 2013 rozpoczęto prace budowlane. W wykopach pod budynki mieszkalne wybrane zostały grunty nasypowe i organiczne. W ich miejsce wbudowano różnoziarniste piaski przemieszane ze żwirem. Przeprowadzone badania wykazały, że uzyskano wysoki wskaźnik zagęszczenia IS=0.98.
Pałac posadowiony jest w gruntach nasypowych i plastycznych. Osiadania podłoża spowodowały różnego rodzaju zniszczenia widoczne na ścianach budynków. Wynikła konieczność wzmocnienia posadowienia z jednoczesnym podbiciem fundamentów.
Zaprojektowano wykonanie 463 kolumn injekcyjnych o średnicy 700/900 i długości 4 – 6 metrów. Łączna ich długość to 2538.5 mb. Część kolumn przechodzi przez podziemne mury i fundamenty. W tym celu trzeba było wykonać 285 sztuk mprzewiertów. Prowadzone one były koronką diamentowa o średnicy 150 mm. Łącznie wykonano 626 metrów takich przewiertów. Trwają prace przy wykorzystaniu kolumn jet grouting.
Obok prac budowlanych prowadzone są badania archeologiczne. Na terenie dziedzińca odsłonięte zostały ukryte przez wieki fundamenty starych budowli. Wykopy i szybiki potwierdziły wyniki badań geotechnicznych. Wzniesienie zamkowe zostało sztucznie utworzone. W odsłonięciach wyraźnie widoczne są warstwy gruntu nasypowego przykrywające kopalny humus.
Prace archeologiczne przyniosły nieoczekiwane efekty. Odkopano przeszło 80 tysięcy znalezisk. Fragmenty naczyń glinianych i szklanych oraz elementy metalowe. Odnaleziono trzy monety w tym najstarszą z XIV wieku. Odkopano także podziemne mury budowli, które przez archeologów zostały nazwane zameczkiem. Budowla ta wzniesiona została wcześniej niż pałac biskupi. Widoczne są mury dwóch baszt, umiejscowionych na narożach starego zamku. Prace archeologiczne trwają. Nie została jeszcze odsłonięta centralna część dziedzińca. Prawdopodobnie i tu znalezione zostaną fascynujące przedmioty i pamiątki historii.
