Czym izolować ściany piwnic?

O konieczności zabezpieczenia ścian fundamentowych oraz ścian piwnic przed wilgocią, wodą gruntową i opadową wie każdy inwestor. Oprócz najbardziej znanego i popularnego sposobu - zabezpieczenia powierzchni lepikiem asfaltowym lub papą położoną na lepiku - coraz częściej podziemne części budynku izoluje się nowoczesnymi materiałami: modyfikowanymi papami bitumicznymi, foliami gładkimi i tłoczonymi, membranami z kauczuku syntetycznego oraz materiałami bentonitowymi.

Warunki wodno gruntowe

Wybór odpowiedniego zabezpieczenia podziemnej części budynku przed wodą gruntową jest szczególnie ważny, gdy planujemy budowę piwnic. Zastosowane rozwiązania i materiały w znacznym stopniu zależą od rodzaju gruntów występujących w podłożu oraz od poziomu wody gruntowej. Różne typy warunków wodno - gruntowych oraz odpowiadające im poprawne sposoby zabezpieczenia ścian piwnic przed wilgocią i wodą gruntową przedstawiamy poniżej.

Grunty przepuszczalne

Najłatwiej zabezpieczyć fundamenty i ściany piwnic budynków posadowionych na gruntach przepuszczalnych - piaskach lub różnego typu żwirach (rys 1 i 2).

Rys. 1. Ściany piwnic budynków posadowionych na gruntach przepuszczalnych - piaskach lub żwirach - wystarczy zabezpieczyć izolacją przeciwwilgociową.
Rys. 1. Ściany piwnic budynków posadowionych na gruntach przepuszczalnych - piaskach lub żwirach - wystarczy zabezpieczyć izolacją przeciwwilgociową.
Rys. 2. Gdy pod warstwą gruntów nieprzepuszczalnych występują piaski lub żwiry, przestrzeń wykopu należy wypełnić gruntem dobrze filtrującym wodę. Można stosować płyty lub folie drenażowe ułatwiające spływanie wody poniżej fundamentu.
Rys. 2. Gdy pod warstwą gruntów nieprzepuszczalnych występują piaski lub żwiry, przestrzeń wykopu należy wypełnić gruntem dobrze

W gruntach tych występuje woda opadowa przepływająca w gruncie lub woda gruntowa w nim zalegająca. Poziom, na którym występuje woda gruntowa, jest zmienny i podlega okresowym wahaniom. Trzeba to uwzględnić projektując głębokość posadowienia budynku oraz rodzaj izolacji. W gruntach przepuszczalnych woda jest niebezpieczna tylko wtedy, gdy poziom wody gruntowej jest wysoki.

Należy pamiętać, że grunt jest wilgotny w strefie około 1 metra powyżej poziomu zwierciadła wody gruntowej.

W takich warunkach wodno - gruntowych przestrzeń wokół piwnicy należy bezwzględnie wypełnić dobrze przepuszczalnymi gruntami. Umożliwiają one swobodny i szybki odpływ wody w głąb gruntu. Zabezpieczeniem przed wodą kapilarną (słownik na końcu artykułu) jest warstwa izolacji przeciwwilgociowej.

Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy warstwa gruntów przepuszczalnych jest niewielkiej grubości, a pod nią znajdują się grunty nieprzepuszczalne - na przykład gliny lub iły (rys. 3).

Rys. 3. Grunt spoisty w dnie wykopu. Brak odpływu dla wody opadowej. Możliwość okresowego spiętrzenia się wody. Konieczna ciężka izolacja przeciwwodna i drenaż lub szczelny beton.
Rys. 3. Grunt spoisty w dnie wykopu. Brak odpływu dla wody opadowej. Możliwość okresowego spiętrzenia się wody. Konieczna ciężka izolacja przeciwwodna i drenaż lub szczelny beton.

Może się zdarzyć, że w okresach suchych woda czasowo znika i pojawia się znowu w czasie opadów i roztopów. Zwykle, gdy w kwietniu lub w maju rozpoczynamy prace ziemne, poziom wody jest niski i w wykopie jest sucho.

Jeżeli po opadach na dnie wykopu zgromadzi się woda, jest to sygnał świadczący o możliwości zalewania piwnic w budowanym domu.

Jeżeli istnieje niebezpieczeństwo okresowego podnoszenia się poziomu wody gruntowej powyżej poziomu posadowienia posadzki piwnicy, trzeba ułożyć ciężką izolację przeciwwodną oraz ułożyć wokół budowanego budynku drenaż. Zamiast izolacji można zastosować beton szczelny (słownik), który dzięki swojej strukturze jest zabezpieczeniem przed wodą.

Grunty spoiste

Pojawiająca się okresowo woda opadowa jest również niebezpieczna dla budynków posadowionych w nieprzepuszczalnych gruntach spoistych z przekładkami i przewarstwieniami piaszczystymi (rys. 4).

Rys. 4. W gruntach spoistych (gliny, pyły, iły) z przewarstwieniami piaszczystymi należy stosować izolacje przeciwwodne oraz ułożyć drenaż. Zamiennie można stosować beton szczelny.
Rys. 4. W gruntach spoistych (gliny, pyły, iły) z przewarstwieniami piaszczystymi należy stosować izolacje przeciwwodne oraz ułożyć drenaż. Zamiennie można stosować beton szczelny.

Warstwami gruntu przepuszczalnego przesącza się ona w pobliże konstrukcji. Podobna sytuacja może się zdarzyć w wykopie zasypanym po wykonaniu prac ziemnych (rys. 5).

Rys. 5. W naruszonych podczas budowy gruntach jednorodnych gromadzi się woda opadowa, która spływa z dachu oraz z otaczającego budynek terenu. Po zakończeniu budowy woda dopływa do fundamentu przez rozluźnioną zasypkę wykopu. Konieczna izolacja przeciwwodna i drenaż.
Rys. 5. W naruszonych podczas budowy gruntach jednorodnych gromadzi się woda opadowa, która spływa z dachu oraz z otaczającego budynek terenu. Po zakończeniu budowy woda dopływa do fundamentu przez rozluźnioną zasypkę wykopu. Konieczna izolacja przeciwwodna i drenaż.

Naruszone grunty spoiste nie są już gruntami nieprzepuszczalnymi.

Fundamenty i ściany piwnic znajdują się w środowisku wilgotnym, a nawet w okresowo mokrym. W tych warunkach bezwzględnie należy wykonać izolację ciężką oraz drenaż. Zamiast takiej izolacji można również zastosować beton szczelny. Najtrudniej zabezpieczyć fundamenty i ściany piwnic posadowione poniżej poziomu wody gruntowej (rys. 6).

Rys. 6. Budynek posadowiony poniżej poziomu wody gruntowej. Na czas budowy konieczne jest odwodnienie terenu. Konieczna izolacja ciężka lub zastosowanie szczelnego betonu.
Rys. 6. Budynek posadowiony poniżej poziomu wody gruntowej. Na czas budowy konieczne jest odwodnienie terenu. Konieczna izolacja ciężka lub zastosowanie szczelnego betonu.

Podobnie jak w sytuacji przedstawionej na (rys. 3) konieczne jest ułożenie izolacji ciężkiej lub wykonanie ścian monolitycznych z betonu szczelnego. Wokół budynku należy ułożyć drenaż.

Typy izolacji

W zależności od funkcji, jaką spełniają, izolacje wodochronne wykonuje się jako:

Izolacje przeciwwilgociowe (lekkie) - chroniące podziemne części budynku przed działaniem wody niewywierającej parcia hydrostatycznego; można je stosować tylko w budynkach usytuowanych powyżej poziomu wód gruntowych, w gruntach o małym zawilgoceniu,

Izolacje przeciwwodne (średnie, ciężkie) - zabezpieczające podziemne elementy budynku przed wodą opadową przesączającą się w gruncie oraz wodą wywierającą ciśnienie hydrostatyczne; stosuje się je do izolacji budynków posadowionych poniżej poziomu zwierciadła wody gruntowej oraz w gruntach o dużym zawilgoceniu. Ściany piwnicy zabezpiecza się warstwą izolacji pionowej i poziomej. Pionowa izoluje od wilgoci oraz wody opadowej przesączającej się w gruncie. Powinna wystawać minimum 15 cm ponad powierzchnię terenu. Izolacja pozioma chroni ściany przed kapilarnym podciąganiem wody. Izolację poziomą układa się w dwóch warstwach: jednej na ławie fundamentowej, a drugą około 30 cm nad powierzchnię terenu (Zdjęcie 1).

Zdjęcie 1. Folia płaska jest często stosowana do wykonania izolacji poziomej.
Zdjęcie 1. Folia płaska jest często stosowana do wykonania izolacji poziomej.

Papy

Papa to materiał izolacyjny składający się z podłoża (osnowy) nasyconej bitumitem (słownik). Bitumit może być modyfikowany lub nie. Warstwa wzmacniającej wkładki nośnej początkowo wykonywana z celulozy (tektury) w papach nowoczesnych została zastąpiona włóknem szklanym lub włókniną poliestrową.

Ponadto może występować:

  • warstwa górna - posypka wykonana z talku, piasku kwarcowego lub krzemowego, łupka mineralnego lub bazaltu (łupek lub bazalt stosuje się raczej do pap wierzchniego krycia (słownik), chroniąc warstwę bitumiczną przed działaniem szkodliwych promieni słonecznych (ultrafioletowych); do izolacji podziemnych elementów budynku można stosować również papę bez posypki
  • warstwa dolna - folia zabezpieczająca warstwy papy przed sklejaniem (rys. 7)
Rys. 7 Warstwy papy.
Rys. 7 Warstwy papy.

Papy smołowe nie są już praktycznie stosowane. Są nietrwałe i mają wyraźny, nieprzyjemny, smołowy zapach. Stosowane od dawna tradycyjne papy asfaltowe na tekturze są także teraz jednym z najtańszych materiałów izolacyjnych. Jednak stosowana do ich produkcji osnowa - tektura - z czasem ulega biodegradacji. Na naszym rynku jest duży wybór nowoczesnych pap, co sprawia, że pap na osnowie z tektury nie zaleca się już do izolowania podziemnych części budynku. Nawet trzy warstwy ułożonej na lepiku asfaltowym takiej papy nie zabezpieczają wystarczająco przed wodą naporową (działającą pod ciśnieniem). Nie są też odpowiednią barierą dla spływającej do gruntu wody opadowej. Podczas zasypywania wykopu papę taką łatwo uszkodzić. Przerwana warstwa izolacji nie chroni ścian przed wodą znajdującą się w gruncie. Papa narażona jest na zniszczenie również po zasypaniu wykopu. W początkowej fazie eksploatacji budynku osiadanie konstrukcji - czasem nawet kilkucentymetrowe - często powoduje pękanie warstwy izolacyjnej.

Papy nowej generacji

Do produkcji takich pap zarówno krajowych, jak i importowanych, stosuje się bitum modyfikowany (uszlachetniany) plastomerem APP lub elastomerem SBS. Dzięki zastosowanym modyfikatorom polepszono odporność pap na starzenie, podwyższono ich temperaturę topnienia oraz obniżono ich temperaturę łamliwości.

Papy te odróżniają się od pap tradycyjnych również technologią układania. Przed ułożeniem podłoże należy zagruntować preparatami produkcji krajowej (najbardziej popularny to Abizol R) lub preparatami zagranicznymi zalecanymi przez producentów pap. Papę (zwykle szerokości 1 m) układa się z zakładem ok. 10 cm i zgrzewa powierzchniowo z izolowaną powierzchnią, używając palnika na propan - butan.

Mimo, iż papy te zachowują swoje właściwości również w temperaturach ujemnych, nie zaleca się układania ich, gdy temperatura otoczenia jest mniejsza niż 0 stopni C. Trudno jest wtedy wykonać to poprawnie i mieć pewność, że na powierzchni ściany nie pozostanie wilgoć. Jeżeli papę układamy na płaszczyznach pionowych wyższych niż 2m, często zaleca się - oprócz zgrzewania termicznego - również mechaniczne mocowanie papy do izolowanego podłoża.

Niektóre firmy oferują również pasy samoprzylepne, które po zdjęciu ochronnej warstwy folii przykleja się - bez użycia palnika do zagruntowanego podłoża.

Izolację wykonaną z papy można zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi ścianką dociskową (słownik) lub folią tłoczoną.

Folie płaskie oraz membrany

Do izolacji poziomej i pionowej ścian piwnic stosowane są również folie płaskie - wykonane z polichlorku winylu lub polietylenu małej gęstości LDPE (low density polietylen) oraz membrany EPDM produkowane z kauczuku syntetycznego.

Wykonując izolacje poziomą, folię rozkłada się na powierzchni, a poszczególne jej pasy łączy się ze sobą - termicznie, na klej, lub jedynie na zakład bez dodatkowego łączenia. Do wykonania izolacji poziomej oferowane są folie różnych szerokości.

Rodzaje papy
(osnowa / rodzaj masy bitumicznej / posypka)
tektura / asfalt nie modyfikowany / bez posypki
włókno szklane / asfalt nie modyfikowany / bez posypki
włókno szklane / asfalt modyfikowany SBS / piasek
włókno szklane / asfalt modyfikowany SBS / talk
włókno szklane / asfalt modyfikowany SBS / bez posypki; papa samoprzylepna
włóknina poliestrowa / asfalt nie modyfikowany / bez posypki
włóknina poliestrowa / asfalt modyfikowany APP / piasek
włóknina poliestrowa / asfalt modyfikowany SBS / piasek

Niektóre folie mają wyprofilowaną powierzchnię, która zapobiega przesuwaniu się folii podczas układania i umożliwia jej łączenie tylko na zakład (bez konieczności jej klejenia lub zgrzewania termicznego).

Do pionowych płaszczyzn betonowych - po uprzednim ich oczyszczeniu i wyrównaniu - folię przykleja się lepikiem asfaltowym lub klejem zalecanym przez producenta folii - np. Pronikol B, Winylep OK, Izokol 104, Osakryl 85. Drugą warstwę folii (jeżeli warunki gruntowe wymagają ułożenia izolacji dwuwarstwowej) układa się prostopadle do pierwszej i przykleja do niej płynną folią PVC.

Membrany EPDM stosowane są jako izolacje jednowarstwowe, odporne ja działanie wody pod ciśnieniem. Powierzchnie, które będą zabezpieczane membraną, powinny być suche i oczyszczone. Nie trzeba gruntować podłoża preparatami bitumicznymi. Do ścian pionowych membranę przykleja się lub mocuje mechanicznie.

Tabela 2 Folie płaskie i membrany.

Folie tłoczone

Wykonane są z polietylenu dużej głębokości HDPE (high density polietylen). Folie te mogą być stosowane zarówno do izolacji pionowych, jak i poziomych.

Zdjęcia 2. i 3. Izolowanie ścian piwnic folią drenażową.
Zdjęcia 2. i 3. Izolowanie ścian piwnic folią drenażową.

Charakterystyczną cechą tego typu folii są wytłoczenia w kształcie ściętych prostopadłościanów wysokości sześciu lub ośmiu milimetrów. W zależności od warunków wodno - gruntowych folia może być izolacją jednowarstwową lub elementem izolacji wielowarstwowej. Po ułożeniu folii wytłoczeniami w kierunku izolowanej powierzchni pomiędzy warstwą folii i przegrodą tworzy się powietrzna szczelina wentylacyjna. (rys. 8 i 9)

Rys. 8 Po ułożeniu folii wytłoczeniami w kierunku izolowanej powierzchni pomiędzy warstwami folii i przegrodą tworzy się powietrzna szczelina wentylacyjna umożliwiająca osuszanie ścian.
Rys. 8 Po ułożeniu folii wytłoczeniami w kierunku izolowanej powierzchni pomiędzy warstwami folii i przegrodą tworzy się powietrzna szczelina wentylacyjna umożliwiająca osuszanie ścian.
Rys. 9 Izolacja ściany wykonana z folii tłocznej.
Rys. 9 Izolacja ściany wykonana z folii tłocznej.

Folia nie przepuszcza wody z gruntu. Jednocześnie umożliwia odprowadzenie wilgoci i wody, które mogą zbierać się pomiędzy folia i izolowaną przegrodą, i powoduje w ten sposób osuszanie ściany.

Ponadto folia zabezpiecza ułożoną na ścianie warstwę izolacji przed uszkodzeniami mechanicznymi, które mogą powstać zarówno podczas zasypywania wykopu, jak i podczas eksploatacji budynku (folia jest również barierą dla korzeni). Zastosowanie folii i utworzenie szczeliny powietrznej przy ścianie poprawia również właściwości termiczne przegrody.

Folię mocuje się do podłoża mechanicznie. Razem z folią oferowane są akcesoria montażowe (zdjęcia 4a, 4b, 4c):

  • listwy wykończeniowe chronią górną krawędź izolacji
  • gwożdzie
  • specjalne podkładki zapewniające szczelność w miejscu mocowania i zwiększające płaszczyznę docisku gwoździa do ściany
  • samoprzylepne taśmy uszczelniające
Zdjęcie 4a. Listwy wykończeniowe wykonane z HDPE chronią górną krawędź folii. Ich kształt umożliwia stałą wentylację izolowanej powierzchni.
Zdjęcie 4a. Listwy wykończeniowe wykonane z HDPE chronią górną krawędź folii. Ich kształt umożliwia stałą wentylację izolowanej powierzchni.
Zdjęcie 4b. Folię mocuje się do podłoża stalowymi gwoździami lub wkrętami. Specjalna uszczelka (główka montażowa) zabezpiecza miejsce mocowania i zapobiega rozerwaniu folii przy mocowaniu.
Zdjęcie 4b. Folię mocuje się do podłoża stalowymi gwoździami lub wkrętami. Specjalna uszczelka (główka montażowa) zabezpiecza miejsce mocowania i zapobiega rozerwaniu folii przy mocowaniu.
Zdjęcie 4c. Folię można mocować również specjalnymi kołkami rozporowymi z tworzywa sztucznego.
Zdjęcie 4c. Folię można mocować również specjalnymi kołkami rozporowymi z tworzywa sztucznego.

Z reguły folię, której szerokość jest dostosowana do wysokości ściany, układa się w poziomie. Wyjątkiem są folie systemu Tefond, które montuje się pionowo (podobnie jak układa się tapety) - zdjęcie 5.

Zdjęcie 5. Folie systemu Tefond montuje się pionowo.
Zdjęcie 5. Folie systemu Tefond montuje się pionowo.

Taki system mocowania umożliwia izolowanie ściany dowolnej wysokości bez połączeń poziomych. Połączenie poszczególnych pasów folii wykonuje się na zakład, wkładając wytłoczenia łączonych części folii jedne w drugie (w foliach Tefond zastosowano dodatkowo połączenie zatrzaskowe, a ponadto foliach systemu Tefond Plus uszczelniającą wkładkę bitumiczną (Zdjęcie 6).

Zdjęcie 6. Połączenie folii systemu Tefond Plus jest jeszcze dodatkowo uszczelnione wkładką.
Zdjęcie 6. Połączenie folii systemu Tefond Plus jest jeszcze dodatkowo uszczelnione wkładką.

Połączenie można uszczelnić taśmą samoprzylepną, a górną krawędź dodatkowo masą uszczelniającą (Zdjęcie 7).

Zdjęcie 7. Górną krawędź listwy wykończeniowej można dodatkowo zabezpieczyć masą uszczelniającą.
Zdjęcie 7. Górną krawędź listwy wykończeniowej można dodatkowo zabezpieczyć masą uszczelniającą.

W gruntach spoistych (gliny, iły) zaleca się stosowanie folii z polipropylenową włókniną filtracyjną usytuowaną od strony gruntu (Zdjęcie 8).

Zdjęcie 8. W gruntach spoistych zaleca się stosowanie folii z polipropylenową włókniną filtrującą usytuowaną od strony gruntu.
Zdjęcie 8. W gruntach spoistych zaleca się stosowanie folii z polipropylenową włókniną filtrującą usytuowaną od strony gruntu.

Z reguły folie takie są tłoczone jednostronnie (z wyjątkiem wyprofilowanej obustronnie folii firmy Dörken) (Zdjęcie 9).

Zdjęcie 9. Folia z warstwą geowłókniny zabezpieczającej kanały utworzone między wytłoczeniami folii przed zamuleniem.
Zdjęcie 9. Folia z warstwą geowłókniny zabezpieczającej kanały utworzone między wytłoczeniami folii przed zamuleniem.

Warstwa geowłókniny zabezpiecza kanały utworzone między wytłoczeniami folii przed zamuleniem drobnymi cząstkami gruntu. Kanały kierują przefiltrowaną wodę do rury drenażowej. (Rys. 10).

Rys. 10. Ściana oraz zagęszczony grunt w wykopie uniemożliwiają pęcznienie bentonitu. Pod wpływem wody z sypkiego bentonitu tworzy się warstwa nieprzepuszczalnego żelu, zabezpieczająca izolowaną powierzchnię przed działaniem wody.
Rys. 10. Ściana oraz zagęszczony grunt w wykopie uniemożliwiają pęcznienie bentonitu. Pod wpływem wody z sypkiego bentonitu tworzy się warstwa nieprzepuszczalnego żelu, zabezpieczająca izolowaną powierzchnię przed działaniem wody.

Tabela 3 Folie tłoczone.

Materiały bentonitowe

Odmienną grupę materiałów tworzą izolacje, w których zastosowano bentonit sodowy - chemicznie obojętny ił pochodzenia wulkanicznego. Bentonit staje się materiałem izolacyjnym dopiero w momencie kontaktu z wodą. Pozostawiony swobodnie bentonit pęcznieje i zwiększa objętość nawet 12 - 16 krotnie. Przy ograniczaniu swobody pęcznienia pod wpływem wody z sypkiego bentonitu tworzy się nieprzepuszczalny żel, który uniemożliwia przenikanie zarówno pary wodnej, jak i wody. Najważniejszym warunkiem uzyskania szczelnej warstwy izolacyjnej jest ograniczenie materiałom bentonitowym możliwości pęcznienia. Właściwości bentonitu stwarzają możliwość samonaprawiania uszkodzeń izolacji spowodowanych osiadaniem budowli lub skurczem betonu.

Budynków zabezpieczonych materiałami bentonitowymi nie trzeba otaczać drenażem.

W budynkach jednorodzinnych stosuje się panele Volclay oraz membrany uszczelniające Swelltite.

Panele Volclay (typ 1)

Panele te składają się z płyt tektury falistej wypełnionej w całości granulatem bentonitowym. Tektura pod wpływem wody ulega biodegradacji.

Panele o grubości 4,7 mm, powierzchni 1,48 m2 (1220 x 1220 mm) i masie 8 kg każdy można układać na izolowanej powierzchni w dowolnej temperaturze otoczenia (Zdjęcie 10).

Zdjęcie 10 Ściana oraz zagęszczony grunt w wykopie uniemożliwiają pęcznienie bentonitu. Pod wpływem wody z sypkiego bentonitu tworzy się warstwa nieprzepuszczalnego żelu, zabezpieczająca izolowaną powierzchnię przed działaniem wody.
Zdjęcie 10 Ściana oraz zagęszczony grunt w wykopie uniemożliwiają pęcznienie bentonitu. Pod wpływem wody z sypkiego bentonitu tworzy się warstwa nieprzepuszczalnego żelu, zabezpieczająca izolowaną powierzchnię przed działaniem wody.

Nie powinno się ich układać na powierzchniach mokrych, podczas opadów oraz gdy w wykopie znajduje się woda. Jeżeli jednak konieczne jest układanie w takich warunkach, należy zastosować panele z dodatkową warstwą zabezpieczającą, opóźniającą początek uwadniania bentonitu (typ 1C). Panele układa się na powierzchni oczyszczonej i gładkiej - po usunięciu z niej ostrych wypukłości i po wypełnieniu wszystkich wgłębień. Na ściany murowane z cegieł, z bloczków betonowych lub betonu komórkowego (z wyjątkiem ścian murowanych z bloczków Ytong, w których spoiny są cienkie) trzeba wcześniej nałożyć warstwę zaprawy cementowej grubości minimum 1,5 cm.

Nie jest wymagane wcześniejsze gruntowanie podłoża lub układanie innej warstwy izolacyjnej.

Panele układa się z zakładem szerokości 4 cm na ścianie i przybija do niej gwoździami. Montaż paneli rozpoczyna się od dołu jednego z naroży budynku. Aby ograniczyć możliwość przypadkowego uszkodzenia bądź zalania paneli, tuż po zakończeniu układania pierwszego rzędu oraz po uszczelnieniu połączenia warstwy izolacyjnej z ławą fundamentową wykop powinno się zasypać do wysokości ułożonych paneli. W ten sposób osłania się panele, dociska je do izolowanych powierzchni i tworzy pomost roboczy do montowania paneli wyższych rzędów.

Wykonana w ten sposób warstwa izolacyjna chroni przed wodą występującą pod ciśnieniem mniejszym niż 0,1 MPa (10 m słupa wody).

Razem z panelami oferowane są materiały uzupełniające. Umożliwiają one poprawne uszczelnianie miejsc, których izolowanie jest szczególnie trudne. (Rys.11) Są to:

  • granulat bentonitu Volclay luzem, z którego przygotowuje się pastę używaną do wypełniania wgłębień, dylatacji, uszczelnienia miejsc przejścia rur instalacyjnych przez ścianę, ewentualnego wyrównania izolowanej powierzchni oraz do wykonywania różnego rodzaju napraw;
  • granulat bentonitu w tubie Hydrobar - powłoka tuby wykonana jest z cienkiej, żelatynowej błony rozpuszczalnej w wodzie; materiał ten używany jest zazwyczaj do uszczelniania izolacji w miejscach połączeniach elementów konstrukcji, np. ściany z ławą lub płytą fundamentową;
  • taśma uszczelniająca Waterstop - RX zapewniająca ciągłość izolacji w miejscach połączenia izolacji pionowej i poziomej oraz służąca do izolowania połączeń elementów betonowych; stosowania zamiast taśm uszczelniających innego rodzaju.
Rys. 11 Materiały, w których wykorzystano właściwości bentonitu, tworzą system pozwalający na uszczelnienie wszystkich miejsc w konstrukcji.
Rys. 11 Materiały, w których wykorzystano właściwości bentonitu, tworzą system pozwalający na uszczelnienie wszystkich miejsc w konstrukcji.

Przykłady izolacji ścian i fundamentów paneli Volclay przedstawiają rysunki 12 i 13.

Rys. 12. Murowana ściana piwnicy izolowana płytami bentonitowymi Volclay.
Rys. 12. Murowana ściana piwnicy izolowana płytami bentonitowymi Volclay.
Rys. 13. Przykład izolowania fundamentów w warunkach występowania wody naporowej.
Rys. 13. Przykład izolowania fundamentów w warunkach występowania wody naporowej.

Membrana uszczelniająca Swelltite

Membrana Swelltite składa się z warstwy folii polimerowej, z warstwy specjalnie spreparowanego bentonitu oraz z cienkiej błony osłonowej ulegającej rozpuszczeniu pod wpływem wody.(Rys 14)

Rys. 14 Membrana bentonitowa Swelltitle.
Rys. 14 Membrana bentonitowa Swelltitle.
  • Swelltitle 1000 - grubości 1,5 mm;
  • Swelltitle 3000 - grubości 2,3 mm;
  • Swelltitle 6000 - grubości 3,8 mm.

W konstrukcji membrany wykorzystano wytrzymałość i odporność mechaniczną folii polimerowych oraz uszczelniające cechy bentonitu. Elastyczna folia jest pierwszą barierą przeciwwodną oraz chroni warstwę bentonitu przed uszkodzeniem i przedwczesnym działaniem wody. Jeżeli pod nią przedostanie się woda, zostaje uaktywniony bentonit, który pęcznieje i zapobiega wnikaniu wody w izolowany element budynku. Pod wpływem wody błona osłonowa rozpuszcza się, całkowicie umożliwiając bezpośredni kontakt bentonitu z chronioną konstrukcją.

Membrany można stosować w warunkach, w których ciśnienie wody nie przekracza 0,45 MPa (45 m słupa wody).

Membranę należy montować tylko w czasie suchej pogody, a izolowana powierzchnia nie powinna być nadmiernie zawilgocona. Po przygotowaniu powierzchni - wyrównaniu występów i wgłębień - membranę można przykleić, stosując klej Volclay Mastic M - 2000 lub mocować mechanicznie gwoździami z szerokim łbem (wyjątkiem są ściany murowane, do których membranę można jedynie przyklejać). Sąsiednie pasma membrany szerokości 1,02 m powinny zachodzić na siebie co najmniej 5 cm. Przykład ściany murowanej izolowanej membraną Swelltite przedstawia rys. 15.

Rys. 15 Ściana piwnicy izolowana membraną bentonitową Swelltite.
Rys. 15 Ściana piwnicy izolowana membraną bentonitową Swelltite.

Oprócz membran oferowane są również materiały uzupełniające: masa bitumiczna modyfikowana poliuretanami, szpachla bentonitowa, klej, piaski wykonane z kauczuku butylowego stosowane do osłaniania zakładów membran oraz do zabezpieczania przy powierzchni gruntu górnej krawędzi warstwy izolacji. Elementy te wraz z membraną tworzą system zapewniający szczelność ułożonej izolacji.

Budynki niepodpiwniczone

W budynkach niepodpiwniczonych posadowionych w środowisku wilgotnym lub mokrym musimy pamiętać o wykonaniu szczelnej izolacji poziomej na ścianach i pod posadzką parteru. Szczególnie istotne jest dobre połączenie izolacji pionowej i poziomej (Rys. 16).

Rys. 16. Budynek niepodpiwniczony. Płytko zalegająca woda gruntowa. Konieczna wzmocniona izolacja pozioma ścian i posadzki parteru.
Rys. 16. Budynek niepodpiwniczony. Płytko zalegająca woda gruntowa. Konieczna wzmocniona izolacja pozioma ścian i posadzki parteru.

Poprawnie wykonane zabezpieczenie ścian piwnic przed wilgocią i wodą to, w przyszłości, brak kłopotów i niepotrzebnych wydatków. Po zasypaniu wykopu niewłaściwie ułożoną lub uszkodzoną izolację trudno naprawić.


Słownik

woda kapilarna - woda podciągana w szczelinach (kapilarach) istniejących między ziarnami gruntu lub w innych materiałach, np. murach.

beton szczelny - beton o dużej wodoszczelności, który uzyskuje się przez odpowiedni dobór ilości i uziarnienia odpowiedniego kruszywa oraz ilości wody i cementu, a także przez właściwe zagęszczenie i pielęgnację w okresie twardnienia. Beton szczelny jest odporny na działanie wody (także działającej pod ciśnieniem).

bitum - mieszanina węglowodorów o konsystencji od ciekłej do stałej pochodzenia naturalnego lub sztucznego. Lepiszcza bitumiczne stosowane w budownictwie dzieli się w zależności od pochodzenia na: asfalty naturalne i sztuczne, smoły i paki. Wyroby bitumiczne stosuje się jako izolacje przeciwwodne oraz materiały drogowe. Wykorzystuje się ich zdolność klejenia, spajania, przyczepność do podłoża oraz odporność na działanie wody i czynników agresywnych.

papa wierzchniego krycia - rodzaj pokrycia dachowego układanego bezpośrednio na podłożu lub na papie podkładowej; wierzchnią warstwą papu jest zwykle posypka wykonana z łupku lub bazaltu.

ścianka dociskowa - ścianka wykonywana z cegły pełnej lub z bloczków betonowych, ochraniająca warstwę pionowej izolacji przeciwwodnej ścian piwnic przed uszkodzeniami mechanicznymi; obsypana gruntem dociska izolację do ściany, zwiększając jej skuteczność i zmniejszając możliwość uszkodzeń i przecieków.

Tekst: Krzysztof Traczyński, Beata Kerntopf-Ślusarczyk