Pasaż Simonsa

Budowa na terenie dawnego Pasażu Simonsa

Na placu przy rozebranym kościele i klasztorze sióstr Brygidek przy zbiegu ulic Nalewki i Długiej w 1903 roku oddano do użytku pierwszy z dwóch budynków pasażu Simonsa. Projekt sporządził inż. architekt Terlecki. W następnych latach dobudowano budynek od strony ulicy Nalewki. Nazwa budynku powstała od nazwiska niemieckiego kupca Alberta Simonsa. W pasażu obok lokali handlowych znajdowały się biura. W obiekcie mieścił się także warszawski, żydowski klub sportowy Makabi. Klub korzystał z dwóch sali do ćwiczeń. We wrześniu 1939 roku zbombardowana została starsza część pasażu od strony ulicy Długiej. Wkrótce ruiny rozebrano. W czasie powstania warszawskiego pozostała część stanowiła polską redutę, która broniła dostępu do Starego Miasta. 31 sierpnia 1944 roku budynek wielokrotnie bombardowany uległ zawaleniu. Pod gruzami zginęło około 300 osób. Znaczną część poległych stanowili żołnierze batalionu Chrobry. Po wojnie w 1947 roku z ruin piwnic wydobyto ciała 99 osób. Pozostałości budynku zostały usunięte. Elementy żelbetowej konstrukcji można oglądać w stworzonym na terenie Ogrodu Krasińskich miejscu pamięci.

W pracowni architektonicznej Juvenes Projekt powstały plany budowy na opisanym powyżej terenie budynku apartamentowego z lokalami usługowymi. Inwestorem jest BBI Development, o którym pisaliśmy w wiadomościach przy okazji budowy przy ulicy Smolnej.

Geotest sporządził komplet dokumentacji geotechnicznych i sozologicznych, a także zainstalował na terenie budowy piezometry. Badania pozwoliły stworzyć obraz budowy podłoża. Grunty nasypowe w tym pozostałości pasażu występują do głębokości pięciu metrów i przykrywają warstwę piasków z wodą gruntową na głębokości 5.20 m ppt. co odpowiada rzędnej 103.05 m n.p.m. Pod piaskami na zmiennej głębokości od 6.20 do 8.80 zalega mocno pofałdowany strop plioceńskich iłów, reprezentowanych przez gliny, gliny pylaste i iły. W iłach zlokalizowano soczewki piasków drobnych z wodą pod ciśnieniem. Rozpoznanie przeprowadzono do głębokości 20 metrów. Płyta fundamentowa budynku o wysokości 6 kondygnacji z dwoma kondygnacjami podziemnymi posadowiona zostanie na głębokości 9.26 m poniżej poziomu „0” budynku tj. na rzędnej 98.98 m n.p.m. czyli cztery metry poniżej poziomu wody gruntowej.

Zabezpieczenie wykopu będzie dwuetapowe. W pierwszym etapie wykonana zostanie ścianka berlińska i usunięte zostaną pozostałości po pasażu Simonsa. W kolejnym etapie stateczność wykopu zapewni ściana szczelinowa o grubości 0.60 metra. Każda sekcja ściany szczelinowej będzie zagłębiona co najmniej 2.0 metry w warstwy plioceńskich iłów. Takie rozwiązanie zapewni odcięcie dopływu wody gruntowej do wykopu.

Istniała obawa, że w zasypanych piwnicach mogą znajdować się szczątki poległych powstańców i mieszkańców Warszawy. Przed rozpoczęciem budowy na terenie pojawili się archeolodzy. Ich prace zostały już zakończone. Poległych w czasie powstania nie odnaleziono. Wcześniej archeolodzy badali także teren na działce sąsiada, na której wybudowano niedawno apartamentowiec. Badania nie przyniosły rezultatów.

Nowy budynek tak jak dawny Pasaż Simonsa będzie miał zaokrąglony narożnik przy zbiegu ulic Długiej i Nowe Nalewki. Przedwojenny budynek miał o jedną kondygnację mniej niż nowoprojektowany. Dawną ulicą Nalewki przebiegała linia tramwajowa, pozostały po niej tory biegnące w zabytkowym bruku. Na skrzyżowaniu z Długą miała miejsce słynna Akcja pod Arsenałem.